zaterdag 26 november 2011

is Google Street View een inbraak op de privacy?

actuele vraag 7

Met het programma Google Street View kun je foto’s van je eigen straat, en van die van een ander, bekijken. Veel meer dan dat is het niet. Je ziet de huizen in de straat, de auto’s en de passanten, en als er geen huizen staan, de weiden, de bomen, de akkers, de koeien. Maar ’t is maar interessant natuurlijk als er huizen staan. Dan kun je zeggen: kijk, dat is mijn huis, het staat op Street View. Dat is nogal wiedes want als het niet op Street View zou staan, dan zou Street View geen ‘street view’ zijn maar iets anders en dat is het dus niet. Als er mensen te zien zijn, is het ook interessant. Even interessant als wanneer ik nu van achter mijn scherm zou komen, de straat zou opgaan en daar mensen zou zien. Razend interessant. Bovendien zie ik iedere keer dat ik op straat kom andere mensen. Op Google Street View zijn het altijd dezelfde.

Ik heb eigenlijk nog altijd niet gesnapt wat de bedoeling is van Google Street View. Je kunt virtuele wandelingen maken op plaatsen waar je al bent geweest – en dan doe je niet veel anders dan herkennen wat je al kent. Je kunt ook virtuele wandelingen maken op plaatsen waar je nog niet bent geweest – maar zeg mij, wie houdt zich daarmee bezig. Je doet het één, twee, hooguit drie keer en dan merk je hoe oersaai dat is. Nóg saaier dan de werkelijkheid – il faut le faire. Rondwandelen of fietsen gaat overigens gemakkelijker dan die onhandige knoppen bedienen. En je kunt al een paar jaar met Google Earth zowat elk plekje op de planeet overvliegen, maar wat is daar de lol van? Doet u het? Ik niet, hoor.

Er zijn mensen die vinden dat Google Street View een inbreuk is op hun privacy. Nu nog even abstractie gemaakt van het feit dat Google Street View werkt met foto’s die twee tot drie jaar oud zijn, voelt u zich aangesproken door dit bezwaar? Ik vraag het maar, hoor. Wat is er op straat te zien wat niet mag gezien worden? Google heeft alle autonummerplaten en aangezichten van passanten onherkenbaar gemaakt. Als u toevallig op bezoek was bij uw maîtresse toen het wagentje van Google Street View passeerde om foto’s te maken, dan kunt u op uw beide oren slapen: uw wettige echtgenote zal u niet herkennen. Maar wat kan er verder nog zijn in het straatbeeld dat een bedreiging vormt voor uw privacy? Sommigen vinden dat de gevel van hun huis, die nu ook te zien is op Google Street View, onherkenbaar moet worden gemaakt. Maar dat is toch te gek? Een gevel is toch een gevel en dient nu net om gezien te worden? De politie vindt dat Street View een hulpmiddel is voor boeven. Alsof die gaan betrouwen op foto’s die twee of drie jaar oud zijn. Iemand maakte zijn beklag omdat hij op Street View een geliefde had herkend die intussen overleden is – maar een ander vond dat nu juist tof en betreurde het dat zij niet herkenbaarder was: het maakte haar opnieuw een beetje levend.

Interessante gedachte overigens: hoe ouder de foto’s zullen worden, hoe meer schimmen er zullen rondwaren in de straten van Street View en dan wordt Google Street View wérkelijk interessant omdat we ons dan eindelijk een idee zullen kunnen vormen van het hiernamaals.

Neen, ik begrijp niet waarom Google Street View een aantasting van de privacy zou inhouden. Ik kan niet anders dan vermoeden dat achter die wrevel weer datzelfde streven steekt om zich interessanter voor te doen dan men is als bij het ongenoegen dat mensen steeds vaker tentoon spreiden als ze ongevraagd gefotografeerd worden. Deze wrevel, dat streven en dat ongenoegen zouden ons iets duidelijk kunnen maken over de verstoorde verhouding tussen individu en gemeenschap, tussen privacy en openbaarheid.

De actuele vraag moet dus niet luiden: ‘Is Google Street View een inbraak op de privacy?’, maar: ‘Moeten mensen die vinden dat Google Street View een inbraak vormt op hun privacy geholpen worden?’