vrijdag 23 november 2012

the broken circle breakdown

Ik heb nooit een regisseur zo dicht de grens van de kitsch en de sentimentaliteit net niet weten te overschrijden als Felix van Groeningen in The Broken Circle Breakdown. De thema’s die worden aangesneden zouden gemakkelijk aanleiding kunnen geven tot een regelrechte tearjerker-zonder-meer. Als daar zijn, onder andere: een halsoverkopse verliefdheid, vrienden die elkaar vinden in de muziek, de dood van een kind, zelfmoord. Vooral de scènes in het kinderziekenhuis zijn op het ondraaglijke af hartverscheurend – maar nergens gaat Van Groeningen over de rooie (ik kon de woordspeling niet laten liggen). Gevolg: ook de doorwinterde cinefielen vragen zich af, terwijl ze tijdens de generiek nog snel hun tranen drogen want de andere bezoekers zouden wel eens kunnen zien dat ze zich aan hun emoties hebben overgegeven in plaats van aan hun zorgvuldig afgewogen criteria, hoe hij, Van Groeningen, het heeft klaargespeeld. Het enige mogelijke, enigszins bête, antwoord is: omdat de film verdomd goed gemaakt is. Het verhaal is eenvoudig maar oersterk, het scenario met een stevig door elkaar geklutste chronologie is ijzersterk, de muziek die dit alles draagt maar vooral de manier waarop de uitvoeringen ervan in beeld zijn gebracht zijn beresterk, en de dialogen zijn ook, ja, heel sterk. De twee hoofdacteurs (Johan Heldenbergh en Veerle Baetens) tillen, op de tonen van de bluegrass, met hun glansprestaties het geheel helemaal over de gevarenlimiet van het sentimentalisme.
 
Ik heb nooit eerder zo hard geweend bij een film zónder me in die richting gemanipuleerd te voelen. En ik erken graag dat Van Groeningen erin is geslaagd om met een heel triestige thematiek, en met een sombere kijk op het leven (enkel de kracht van de muziek en van het samen musiceren komt positief en ongeschonden uit de verf), mij toch te inspireren en met hernieuwde voornemens en levenskracht de zaal te doen verlaten.
 
The Broken Circle Breakdown is voor mij zonder meer – voor zover ik daar een zicht op heb – de beste Belgische film aller tijden – en dat in een land dat de laatste twee decennia toch een zeer gunstige cinemareputatie heeft opgebouwd. Benieuwd naar de internationale doorbraak van deze ‘rolprent’ – zeker in een land als de Verenigde Staten, dat door Van Groeningen en coscenarist Heldenbergh niet wordt gespaard!