106 – (...)
107 – Twee fotografietentoonstellingen in Brussel: Doisneau
en Meyerowitz.
Doisneau versus Meyerowitz, bij nader
inzien. De nostalgie naar de zwart-witte jaren onmiddellijk na de Tweede
Wereldoorlog in Frankrijk versus de beelden van de chaotische grootstad anno
zestig en zeventig. Humanistische versus straatfotografie. Twee verschillende
genres, twee verschillende werelden. Twee verschillende werkwijzen ook.
Doisneau wacht geduldig het juiste moment af, en als dat te lang uitblijft,
regisseert hij zijn tableau. Meyerowitz, toch in zijn vroege periode, danst
over de trottoirs en laat het toeval spreken.
Dat levert een totaal verschillende fotografie op – al moet
gezegd dat Meyerowitz af en toe ook wel doisneauësk knipoogt: een vrouw met
haar armen verborgen in haar cape passeert een etalage waar op de grond twee
paspoparmen liggen; een zomergast met ontblote embonpoint staat, in profiel ten
opzichte van de lens en zichtbaar zonder te beseffen dat ze (de lens, de
embonpoint en de ballon) daar zijn, onder een overzwevende Dunlop-zeppelin. Het
omgekeerde, het meyerowitziaanse bij Doisneau, doet zich niet voor: daarvoor is de wereld van de Fransman nog te
overzichtelijk, en zijn spirit te
zalvend.
Met dat regisseerwerk, overigens, heb ik het lastig. Welke foto
is beter: die met de onvoorziene pointe, of die met de in elkaar gestoken
pointe? En bij de tweede soort: die waarvan we het niet weten of die waarvan we
het wél weten, dat de pointe in elkaar is gestoken? De kussers op Le baiser de l’Hôtel de Ville, miljoenvoudig
gereproduceerd intussen, zijn acteurs. Le
regard oblique (man, vanuit de etalage van de antiquair gezien, kijkt,
zonder medeweten van zijn vrouw, die een oorbaarder object monstert, schuinweg
naar een geschilderde blote kont) is vele malen gerepeteerd. Blijkt dat in deze
scènes elke spontaniteit geveinsd is. Doet dat afbreuk aan het resultaat? Voor
mij wel. Geef mij dan maar de straatbeelden van Meyerowitz, waarin zoveel
gebeurt dat hij het onmogelijk op het moment zelf allemaal heeft kunnen
overzien.
